Giới thiệu tín chỉ carbon

Biến đổi khí hậu là một trong những thách thức cấp bách nhất của thời đại chúng ta, với nhiệt độ toàn cầu tăng cao đe dọa đa dạng sinh học, làm tăng tần suất các hiện tượng thời tiết cực đoan và gây ra rủi ro đáng kể cho sức khỏe và sinh kế của con người. Trong cuộc chiến phức tạp chống suy thoái môi trường này, khái niệm tín dụng carbon đã nổi lên như một cách tiếp cận mới nhằm giảm thiểu tác động của phát thải khí nhà kính.

Về cơ bản, tín chỉ carbon cung cấp một cách để các cá nhân và tổ chức “bù đắp” lượng khí thải carbon của họ bằng cách đầu tư vào các dự án môi trường nhằm giảm lượng khí thải trong tương lai. Hệ thống này không chỉ khuyến khích giảm lượng khí carbon dioxide và các loại khí nhà kính khác mà còn thúc đẩy phong trào toàn cầu hướng tới sự bền vững và trách nhiệm với môi trường.

Thông qua bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào sự phức tạp của tín chỉ carbon, khám phá nguồn gốc, cách thức hoạt động, tác động của chúng đối với môi trường cũng như những thách thức và chỉ trích mà chúng phải đối mặt. Bằng cách hiểu rõ vai trò của tín chỉ carbon, chúng ta có thể đánh giá cao hơn tiềm năng của chúng trong việc hướng chúng ta tới một tương lai bền vững hơn.

Hiểu về tín chỉ carbon

Về cốt lõi, tín chỉ carbon đại diện cho giấy phép hoặc chứng chỉ cho phép chủ sở hữu thải ra một lượng carbon dioxide hoặc các loại khí nhà kính khác. Một khoản tín dụng thường tương đương với một tấn carbon dioxide thải vào khí quyển. Những khoản tín chỉ này là một phần của thị trường carbon rộng lớn hơn, nơi chúng có thể được trao đổi, mua hoặc bán, mang lại động lực kinh tế cho việc giảm lượng khí thải. Thị trường carbon được chia thành hai loại chính: tuân thủ và tự nguyện.

Các thị trường tuân thủ được điều chỉnh bởi các chế độ giảm lượng carbon bắt buộc, chẳng hạn như Cơ chế phát triển sạch (CDM) của Nghị định thư Kyoto. Ở đây, các quốc gia và các nước phát thải lớn được phân bổ tín chỉ carbon dựa trên các thỏa thuận quốc tế và phải giảm lượng khí thải hoặc mua thêm tín chỉ để đạt được mục tiêu của mình.

Mặt khác, thị trường tự nguyện phục vụ cho các thực thể và cá nhân không bị ràng buộc bởi các quy định pháp lý nhưng muốn bù đắp lượng khí thải của họ vì lý do đạo đức, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp hoặc thương hiệu. Ở thị trường này, tín dụng thường được tạo ra bởi các dự án giảm khí thải, chẳng hạn như lắp đặt năng lượng tái tạo hoặc nỗ lực trồng lại rừng, sau đó có thể bán cho những người muốn bù đắp lượng khí thải carbon của họ.

Sức hấp dẫn của tín dụng carbon nằm ở tính linh hoạt và tầm nhìn toàn cầu mà chúng mang lại cho việc giảm lượng carbon. Bằng cách gắn việc giảm phát thải với cơ chế thị trường, tín chỉ carbon tạo ra động lực tài chính để giảm khí nhà kính. Hệ thống này cho phép thực hiện nhiều dự án đa dạng, từ bảo tồn rừng ở Brazil đến các trang trại gió ở Ấn Độ, cung cấp một giải pháp hữu hình để cân bằng lượng khí thải ở một nơi trên thế giới bằng các hành động môi trường tích cực ở nơi khác.

Lịch sử và sự phát triển của tín chỉ carbon

Khái niệm tín chỉ carbon bắt nguồn từ nhận thức ngày càng tăng về nhu cầu quản trị môi trường toàn cầu, đặc biệt là trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu. Nguồn gốc của thị trường tín dụng carbon hiện đại có thể bắt nguồn từ Hội nghị thượng đỉnh Trái đất ở Rio de Janeiro năm 1992, dẫn đến việc thành lập Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC). Tuy nhiên, Nghị định thư Kyoto được thông qua năm 1997 đã đưa ra các cơ chế củng cố hệ thống tín dụng carbon ngày nay.

Nghị định thư Kyoto đặt ra các mục tiêu giảm phát thải mang tính ràng buộc đối với các nước phát triển, ghi nhận sự đóng góp lịch sử của họ đối với mức phát thải khí nhà kính hiện nay trong khí quyển. Nó đưa ra ba cơ chế dựa trên thị trường để hỗ trợ đáp ứng các mục tiêu này: Thương mại phát thải quốc tế (IET), Cơ chế phát triển sạch (CDM) và Thực hiện chung (JI). Các cơ chế này được thiết kế để cung cấp các giải pháp tiết kiệm chi phí nhằm giảm lượng khí thải toàn cầu, khuyến khích các quốc gia và công ty đầu tư vào các dự án giảm lượng khí thải trên toàn thế giới.

Trong những năm qua, hệ thống tín chỉ carbon đã phát triển đáng kể. Thỏa thuận Paris, được thông qua vào năm 2015, đã đánh dấu một sự thay đổi quan trọng bằng cách lôi kéo không chỉ các nước phát triển mà cả các nước đang phát triển vào nỗ lực hạn chế sự nóng lên toàn cầu. Trong khi các thị trường tuân thủ được thiết lập bởi các hiệp định quốc tế đóng một vai trò quan trọng, thì thị trường carbon tự nguyện cũng chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể, được thúc đẩy bởi cam kết ngày càng tăng của doanh nghiệp và cá nhân đối với sự bền vững.

Sự phát triển này phản ánh sự thừa nhận ngày càng tăng về mối liên hệ giữa các thách thức môi trường toàn cầu và nhu cầu về các giải pháp hợp tác, dựa trên thị trường để chống lại biến đổi khí hậu. Khi hệ thống tiếp tục phát triển, nó có tiềm năng giảm đáng kể lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu, thúc đẩy một tương lai bền vững cho tất cả mọi người.

Tín chỉ carbon mang lại lợi ích như thế nào cho môi trường

Sức hấp dẫn chính của tín dụng carbon nằm ở khả năng biến việc bảo vệ môi trường thành một nỗ lực hữu hình và có thể mở rộng theo định hướng thị trường. Bằng cách ấn định giá trị tiền tệ cho hành động giảm hoặc tránh phát thải carbon, tín dụng carbon tạo ra động lực mạnh mẽ cho các doanh nghiệp, chính phủ và thậm chí cả các cá nhân đổi mới và đầu tư vào công nghệ xanh và các hoạt động bền vững. Đây là cách họ đóng góp cho sự bền vững môi trường:

• Thúc đẩy năng lượng tái tạo: Tín dụng carbon thường tài trợ cho các dự án tạo ra năng lượng sạch, tái tạo, như năng lượng gió, năng lượng mặt trời và thủy điện. Những dự án này không chỉ làm giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch mà còn góp phần đa dạng hóa cơ cấu năng lượng, tăng cường an ninh năng lượng và giảm ô nhiễm môi trường.
• Bảo tồn rừng và tái trồng rừng: Nhiều dự án tín dụng carbon tập trung vào bảo tồn rừng, tái trồng rừng và trồng rừng mới. Cây cối hấp thụ carbon dioxide khi chúng lớn lên, khiến những dự án này trở thành một cách tự nhiên để cô lập carbon từ khí quyển. Hơn nữa, chúng giúp bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ lưu vực sông và duy trì các dịch vụ hệ sinh thái.
• Khuyến khích sử dụng năng lượng hiệu quả: Đầu tư vào sử dụng năng lượng hiệu quả là một lĩnh vực quan trọng khác đối với các dự án tín chỉ carbon. Bằng cách cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng của các tòa nhà, quy trình sản xuất và giao thông vận tải, các dự án này giảm lượng khí thải tổng thể và thường giúp tiết kiệm chi phí theo thời gian.
• Đổi mới trong nông nghiệp: Thực hành nông nghiệp bền vững đang ngày càng trở thành một phần của các dự án tín dụng carbon. Các kỹ thuật như cải tiến luân canh cây trồng, giảm làm đất và quản lý phân tốt hơn có thể làm giảm đáng kể lượng khí thải mêtan và oxit nitơ, những loại khí nhà kính tiềm ẩn.
• Cải thiện quản lý chất thải: Tín dụng carbon cũng tài trợ cho các dự án thu hồi và sử dụng khí mê-tan từ các bãi chôn lấp và chất thải nông nghiệp, biến khí nhà kính mạnh thành nguồn năng lượng sạch.

Bằng cách tạo điều kiện thuận lợi cho các loại dự án này, tín chỉ carbon không chỉ góp phần trực tiếp vào việc giảm khí thải nhà kính mà còn thúc đẩy các lợi ích môi trường rộng lớn hơn, bao gồm không khí và nước sạch hơn, tăng cường đa dạng sinh học và các hệ sinh thái mạnh mẽ hơn, kiên cường hơn. Cách tiếp cận nhiều mặt này để bảo vệ môi trường nhấn mạnh tiềm năng của tín dụng carbon là một phần quan trọng của giải pháp trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.

Những lời chỉ trích và thách thức

Mặc dù tín chỉ carbon được ca ngợi vì cách tiếp cận sáng tạo nhằm giảm lượng khí thải toàn cầu, hệ thống này không phải là không có những lời chỉ trích và thách thức. Những mối quan tâm này rất quan trọng để hiểu được sự phức tạp của thị trường carbon và để cải thiện tính hiệu quả và tính toàn vẹn của chúng.

• Bổ sung và đo lường: Nguyên tắc cơ bản của tín chỉ carbon là mức giảm phát thải mà chúng đại diện phải được bổ sung – nghĩa là chúng sẽ không thể xảy ra nếu không có sự khuyến khích do tín dụng carbon mang lại. Tuy nhiên, việc chứng minh tính bổ sung có thể phức tạp và gây tranh cãi, khiến những người hoài nghi đặt câu hỏi liệu một số dự án nhất định có thực sự mang lại kết quả giảm phát thải ròng hay không. Việc đo lường chính xác lượng carbon được tiết kiệm hoặc cô lập bởi một dự án cũng đặt ra những thách thức đáng kể, dẫn đến khả năng đánh giá quá cao hoặc đánh giá thấp các khoản tín dụng.
• Tính lâu dài và rò rỉ: Tính lâu dài đề cập đến tính chất lâu dài của việc giảm phát thải đạt được nhờ các dự án tín chỉ carbon. Ví dụ, carbon được cô lập bởi một dự án trồng rừng có thể được thải trở lại khí quyển nếu khu rừng sau đó bị phá hủy do hỏa hoạn hoặc khai thác gỗ. Rò rỉ xảy ra khi việc giảm phát thải của dự án dẫn đến tăng phát thải ở nơi khác, như trong trường hợp việc bảo vệ một khu rừng chỉ đơn giản là chuyển nạn phá rừng sang khu vực khác.
• Biến động thị trường và biến động giá: Giá tín dụng carbon có thể biến động mạnh, bị ảnh hưởng bởi những thay đổi về quy định, nhu cầu thị trường và các điều kiện kinh tế rộng hơn. Sự biến động này có thể ảnh hưởng đến khả năng tài chính của các dự án và sự ổn định chung của thị trường carbon.
• Hiệu ứng công bằng và phân phối: Có những lo ngại về sự công bằng của thị trường carbon, đặc biệt là tác động đến cộng đồng bản địa và địa phương sống trong hoặc gần khu vực dự án. Trong một số trường hợp, các dự án có thể dẫn đến việc di dời cộng đồng, hạn chế khả năng tiếp cận các nguồn tài nguyên hoặc các hậu quả kinh tế và xã hội khác.
• Sự phụ thuộc vào sự đền bù: Một số nhà phê bình cho rằng sự sẵn có của tín dụng carbon có thể khuyến khích các doanh nghiệp và chính phủ dựa vào sự bù đắp thay vì trực tiếp giảm lượng khí thải của chính họ. Sự phụ thuộc này có khả năng làm chậm quá trình chuyển đổi sang các công nghệ và thực hành ít carbon.

Tương lai của tín chỉ carbon

Tương lai của tín chỉ carbon đang ở một thời điểm quan trọng, chịu ảnh hưởng của bối cảnh pháp lý đang phát triển, tiến bộ công nghệ và việc thay đổi các chuẩn mực xã hội theo hướng bền vững. Khi thế giới đang vật lộn với nhu cầu cấp thiết nhằm chống lại biến đổi khí hậu, tín dụng carbon có thể sẽ đóng một vai trò ngày càng quan trọng, mặc dù có những cải cách và đổi mới cần thiết.

• Tiến bộ công nghệ: Các công nghệ mới nổi như chuỗi khối và giám sát vệ tinh được thiết lập để nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong thị trường carbon. Những công nghệ này có thể giúp xác minh tính xác thực của tín chỉ carbon, đảm bảo tính lâu dài của việc giảm phát thải và cung cấp khả năng giám sát tác động của dự án theo thời gian thực.
• Tích hợp với các chính sách quốc gia và quốc tế: Khi các quốc gia cố gắng đáp ứng các cam kết của mình theo Thỏa thuận Paris, tín chỉ carbon có thể được lồng ghép vào các chiến lược khí hậu quốc gia. Sự tích hợp này có thể cung cấp các cơ chế linh hoạt để các quốc gia đạt được Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) đồng thời thúc đẩy hợp tác toàn cầu.
• Mở rộng thị trường tự nguyện: Thị trường carbon tự nguyện dự kiến sẽ tăng trưởng đáng kể, được thúc đẩy bởi các cam kết của doanh nghiệp về mức phát thải ròng bằng 0 và nhu cầu của người tiêu dùng đối với các sản phẩm bền vững. Sự tăng trưởng này đòi hỏi phải phát triển các tiêu chuẩn khắt khe và xác minh của bên thứ ba để duy trì tính toàn vẹn của thị trường.
• Đổi mới trong phát triển dự án: Tương lai có thể sẽ chứng kiến sự đa dạng hóa các dự án đủ điều kiện nhận tín dụng carbon, bao gồm các dự án carbon xanh bảo vệ và khôi phục hệ sinh thái biển và ven biển, các sáng kiến cơ sở hạ tầng xanh đô thị và các công nghệ thu hồi và lưu trữ carbon trực tiếp từ không khí.
• Tập trung vào các lợi ích đồng thời về xã hội và môi trường: Người ta ngày càng chú trọng đến việc đảm bảo rằng các dự án tín dụng carbon không chỉ giảm phát thải mà còn mang lại lợi ích xã hội và môi trường hữu hình, như bảo tồn đa dạng sinh học, cải thiện chất lượng nước và phát triển cộng đồng.

Kết luận

Tín chỉ carbon đại diện cho một cơ chế độc đáo và mạnh mẽ trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, đưa ra cách huy động vốn tư nhân cho lợi ích công. Bằng cách biến việc giảm phát thải thành một loại hàng hóa có thể trao đổi, chúng mang lại động lực kinh tế cho các công ty, chính phủ và cá nhân đầu tư vào các dự án có lợi cho môi trường. Tuy nhiên, để tín chỉ carbon phát huy hết tiềm năng, những thách thức mà chúng gặp phải, bao gồm những lo ngại về tính bổ sung, tính lâu dài và công bằng, nhất thiết phải được giải quyết thông qua các tiêu chuẩn khắt khe, quy trình xác minh minh bạch và đổi mới liên tục.

Khi chúng ta tiến về phía trước, sự phát triển của thị trường tín dụng carbon có thể sẽ được đặc trưng bởi sự giám sát chặt chẽ hơn, tiêu chuẩn cao hơn và đổi mới công nghệ, đảm bảo rằng chúng vẫn là một công cụ có giá trị trong nỗ lực toàn cầu nhằm tạo ra một tương lai bền vững và kiên cường hơn. Hành trình của tín chỉ carbon phản ánh thách thức rộng lớn hơn của hành động vì khí hậu—phức tạp, đôi khi gây tranh cãi, nhưng không thể phủ nhận là rất quan trọng trong việc theo đuổi sự bền vững môi trường chung của chúng ta.

Giới thiệu về GreenUP

Tiên phong trong quá trình chuyển đổi xanh bằng chuyên môn và đổi mới. Với hơn 10 triệu I-REC được cấp kể từ năm 2019, chúng tôi là công ty dẫn đầu Việt Nam về chứng nhận năng lượng tái tạo. Bộ dịch vụ toàn diện của chúng tôi giúp chúng tôi trở thành giải pháp tốt nhất cho tất cả các nhu cầu xanh và ESG của bạn. Trải nghiệm khả năng tiếp cận thị trường tốt, giá cả cạnh tranh và quan hệ đối tác chiến lược không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn mang lại giá trị cho các mục tiêu bền vững của bạn.

Tư liệu tham khảo

1. St Paul’s Chambers. (n.d.). Carbon Credit Fraud. Available at: https://www.stpaulschambers.com/carbon-credit-fraud/.
2. Draycott Browne Solicitors. (n.d.). Carbon Credit Fraud. Available at: https://www.draycottbrowne.co.uk/fraud/carbon-credit-fraud.
3. Insolvency Service. (2021). Collaborative enforcement: jail for carbon credit fraudsters. [Blog] GOV.UK. Available at: https://insolvencyservice.blog.gov.uk/2021/11/17/collaborative-enforcement-jail-for-carbon-credit-fraudsters/.
4. Vox. (n.d.). Carbon Offsets, Credits Financialization, Ecologi Solutions Scam. Available at: https://www.vox.com/23817575/carbon-offsets-credits-financialization-ecologi-solutions-scam.
5. Financial Conduct Authority. (n.d.). Carbon Credit Trading Scams. Available at: https://www.fca.org.uk/consumers/carbon-credit-trading-scams .
6. Portfolio Institutional. (n.d.). Carbon Markets: A Big Problem. Available at: https://www.portfolio-institutional.co.uk/esg-hub/carbon-markets-a-big-problem/.
7. Forbes. (2023). Carbon Credits: Addressing Skepticism and Charting the Future at COP28. Available at: https://www.forbes.com/sites/globalcitizen/2023/11/16/carbon-credits-addressing-skepticism-and-charting-the-future-at-cop28/.
8. Yale Environment 360. (n.d.). Is the Legacy Carbon Credit Market a Climate Plus or Just Hype? Available at: https://e360.yale.edu/features/is-the-legacy-carbon-credit-market-a-climate-plus-or-just-hype.
9. Harvard Business Review. (2023). What Every Leader Needs to Know About Carbon Credits. Available at: https://hbr.org/2023/12/what-every-leader-needs-to-know-about-carbon-credits.
10. Times of India. (n.d.). The Carbon Credits Market: The Past, Present, and Future. Available at: https://timesofindia.indiatimes.com/blogs/voices/the-carbon-credits-market-the-past-present-and-future/.
11. Wikipedia. (n.d.). Carbon Offsets and Credits. Available at: https://en.wikipedia.org/wiki/Carbon_offsets_and_credits.
12. Yahoo. (n.d.). Consent. Available at: https://consent.yahoo.com/v2/collectConsent.
13. Carbon Brief. (2023). Carbon Offsets 2023 Timeline. Available at: https://interactive.carbonbrief.org/carbon-offsets-2023/timeline/.
14. Commonland. (n.d.). Questions About the Carbon Market. Available at: https://4returns.commonland.com/stories/questions-about-the-carbon-market/.
15. Agriculture and Horticulture Development Board. (n.d.). Price Disparities Between Carbon Markets. Available at: https://ahdb.org.uk/news/price-disparities-between-carbon-markets.
16. Gold Standard. (n.d.). Carbon Pricing: What Carbon Credit Worth. Available at: https://www.goldstandard.org/blog-item/carbon-pricing-what-carbon-credit-worth.
17. South Pole. (n.d.). Carbon Credits Frequently Asked Questions. Available at: https://www.southpole.com/sustainability-solutions/carbon-credits-frequently-asked-questions.
18. McKinsey & Company. (n.d.). A Blueprint for Scaling Voluntary Carbon Markets to Meet the Climate Challenge. Available at: https://www.mckinsey.com/capabilities/sustainability/our-insights/a-blueprint-for-scaling-voluntary-carbon-markets-to-meet-the-climate-challenge.
19. ClimateTrade. (n.d.). Everything You Need to Know About Carbon Credits. Available at: https://climatetrade.com/everything-you-need-to-know-about-carbon-credits/.
20. Chooose. (n.d.). Compliance Carbon Markets vs Voluntary Carbon Markets. Available at: https://www.chooose.today/insights/compliance-carbon-markets-vs-voluntary-carbon-markets.
21. CoreMarkets. (n.d.). Understanding Compliance and Voluntary Carbon Markets: A Guide for Sustainability Leaders. Available at: https://coremarkets.co/insights/understanding-compliance-and-voluntary-carbon-markets-a-guide-for-sustainability-leaders.
22. Offset Guide. (n.d.). Understanding Carbon Offsets: Carbon Offset Programs, Mandatory & Voluntary Offset Markets. Available at: https://www.offsetguide.org/understanding-carbon-offsets/carbon-offset-programs/mandatory-voluntary-offset-markets/.
23. E.ON. (n.d.). Compliance vs Voluntary Carbon Markets Explained. Available at: https://www.eon.com/en/innovation/future-of-energy/energy-and-beyond/compliance-vs-voluntary-carbon-markets-explained.html.
24. Global Market Insights. (n.d.). Carbon Credit Market. Available at: https://www.gminsights.com/industry-analysis/carbon-credit-market.
25. Markets and Markets. (n.d.). Carbon Offset/Credit Market. Available at: https://www.marketsandmarkets.com/Market-Reports/carbon-offset-credit-market-85350774.html.
26. Investopedia. (n.d.). Carbon Trade. Available at: https://www.investopedia.com/terms/c/carbontrade.asp.
27. LinkedIn. (n.d.). Carbon Market: Opportunities & Challenges. Available at: https://www.linkedin.com/pulse/carbon-market-opportunities-challenges.
28. Forest Carbon. (n.d.). Carbon Credits and Offsetting. Available at: https://www.forestcarbon.co.uk/knowledge-base/carbon-credits-and-offsetting.
29. Sustainable Carbon. (n.d.). Como São Gerados. Available at: https://www.sustainablecarbon.com/en/como-sao-gerados/.