Trong bối cảnh toàn cầu đang siết chặt các yêu cầu về phát triển bền vững và giảm phát thải, doanh nghiệp Việt Nam ngày càng đối diện với áp lực minh chứng sử dụng năng lượng xanh. Một trong những thách thức lớn nhất chính là phát thải gián tiếp Scope 2 – phần phát thải khí nhà kính phát sinh từ việc tiêu thụ điện lưới, vốn phụ thuộc nhiều vào than và khí. Giải pháp hiệu quả và được công nhận rộng rãi toàn cầu để giải quyết vấn đề này chính là I-REC (International Renewable Energy Certificate).
GreenUP – đơn vị tiên phong trong lĩnh vực năng lượng tái tạo tại Việt Nam – mang đến cho doanh nghiệp lộ trình rõ ràng, minh bạch trong việc lựa chọn I-REC để trung hòa Carbon Scope 2, đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn quốc tế.
1. Vì sao I-REC là giải pháp hiệu quả cho Scope 2?
Phát thải Scope 2 là lượng khí nhà kính gián tiếp phát sinh từ việc tiêu thụ điện lưới. Tại Việt Nam, điện lưới vẫn phụ thuộc chủ yếu vào nhiệt điện than và khí, chiếm gần 50% tổng công suất nguồn (theo Báo cáo Cập nhật Quy hoạch điện VIII – Bộ Công Thương 2023). Điều này khiến phần phát thải Scope 2 trở thành gánh nặng lớn trong báo cáo kiểm kê khí nhà kính của doanh nghiệp.
Giải pháp được công nhận rộng rãi toàn cầu là sử dụng I-REC (International Renewable Energy Certificate) – Chứng chỉ Năng lượng tái tạo quốc tế.
- Mỗi I-REC đại diện cho 1 MWh điện tái tạo đã được phát lên lưới điện quốc gia và chứng nhận bởi I-REC Standard Foundation.
- Khi doanh nghiệp mua và hủy số lượng I-REC tương đương với điện tiêu thụ, họ có thể chứng minh rằng lượng điện này đã được “xanh hóa”.
- Điều này được GHG Protocol (Greenhouse Gas Protocol) công nhận là cơ chế hợp pháp để giảm phát thải Scope 2 theo phương pháp Market-based Accounting【GHG Protocol, Scope 2 Guidance, 2015】.
- Các sáng kiến toàn cầu như CDP, RE100, SBTi cũng chấp nhận I-REC là công cụ chứng minh sử dụng năng lượng tái tạo【RE100 Technical Criteria, 2021】.
Như vậy, I-REC là “hộ chiếu điện xanh” giúp doanh nghiệp Việt Nam không chỉ trung hòa Scope 2 mà còn đáp ứng yêu cầu khắt khe từ đối tác quốc tế.
2. Tiêu chí lựa chọn I-REC cho trung hòa Scope 2
Để đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và được quốc tế công nhận, doanh nghiệp cần cân nhắc các tiêu chí:
Nguồn phát hành:
Ưu tiên các dự án năng lượng tái tạo rõ ràng (solar, wind, biomass, small hydro).
Tránh nguồn điện có nguy cơ gây tranh cãi về tính bền vững.
Địa phương (Geographical Matching):
Theo RE100 và SBTi, tốt nhất doanh nghiệp nên mua I-REC phát hành tại cùng quốc gia hoặc khu vực nơi tiêu thụ điện.
Ví dụ: Doanh nghiệp Việt Nam → nên mua I-REC từ các dự án tại Việt Nam, để tăng tính tin cậy và phù hợp yêu cầu báo cáo.
Niên hạn (Vintage):
GHG Protocol khuyến nghị I-REC nên được phát hành trong cùng năm với kỳ báo cáo carbon để đảm bảo tính nhất quán.
Công nhận quốc tế:
I-REC phải đăng ký trên hệ thống I-REC Standard và được bên thứ ba xác minh.
Với các doanh nghiệp xuất khẩu sang EU, I-REC sẽ là bằng chứng quan trọng để giảm chi phí carbon theo cơ chế CBAM (EU Regulation 2023/956).
3. Vai trò của GreenUP – Nhà cung cấp I-REC chiến lược
Trong bối cảnh nhu cầu I-REC tại Việt Nam tăng mạnh, GreenUP Sustainable khẳng định vị thế là nhà cung cấp chiến lược với các lợi thế nổi bật:
Nguồn cung đa dạng & ổn định:
GreenUP sở hữu danh mục dự án năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện gió, thủy điện nhỏ) tại Việt Nam và nhiều quốc gia, đảm bảo đáp ứng nhu cầu lớn từ doanh nghiệp FDI, RE100 và xuất khẩu.
Minh bạch & tuân thủ chuẩn quốc tế:
Tất cả I-REC do GreenUP cung cấp đều được đăng ký trên hệ thống I-REC Standard và phù hợp với các chuẩn mực:
- GHG Protocol (Scope 2 Guidance),
- RE100 Technical Criteria,
- SBTi Corporate Net Zero Standard,
- CBAM – EU Regulation 2023/956.
Giải pháp trọn gói:
Ngoài việc cung cấp I-REC, GreenUP còn hỗ trợ tư vấn tối ưu chi phí, kiểm kê khí nhà kính, lập báo cáo ISO 14064/PAS 2060, giúp doanh nghiệp vừa tiết kiệm vừa tối đa hóa giá trị ESG.
Kinh nghiệm quốc tế:
GreenUP đã đồng hành cùng nhiều tập đoàn đa quốc gia, FDI tại Việt Nam trong việc mua bán điện tái tạo, I-REC và lập báo cáo Net Zero, từ đó kết nối doanh nghiệp Việt Nam với chuẩn mực toàn cầu.
4. Lộ trình doanh nghiệp thực hiện cùng GreenUP
- Xác định nhu cầu I-REC:
- Tính toán sản lượng điện tiêu thụ hàng năm.
- Quy đổi: 1 MWh điện tiêu thụ = 1 I-REC cần mua.
- Lựa chọn nguồn I-REC phù hợp:
- Căn cứ vị trí địa lý, loại hình năng lượng (solar, wind), và tiêu chuẩn quốc tế (RE100, SBTi, CBAM).
- Ký kết & xác nhận giao dịch:
- Thông qua hệ thống I-REC Standard Registry minh bạch, tránh rủi ro pháp lý.
- Báo cáo & công bố:
- Hủy I-REC (retirement) trên hệ thống I-REC Standard.
- Đưa kết quả vào báo cáo ESG, báo cáo trung hòa carbon hoặc kiểm kê KNK hàng năm.
5. Lợi ích khi đồng hành cùng GreenUP
- Đảm bảo nguồn cung lớn & giá cạnh tranh.
- Được công nhận bởi các chuẩn quốc tế (GHG Protocol, RE100, SBTi, CBAM).
- Tối ưu chi phí – tối đa giá trị ESG.
- Nâng cao uy tín thương hiệu, tạo lợi thế xuất khẩu vào EU, Mỹ, Nhật Bản.
- Hỗ trợ chiến lược Net Zero dài hạn, không chỉ trung hòa Scope 2 mà còn xây dựng lộ trình bền vững toàn diện.
Với GreenUP, doanh nghiệp có thể tự tin trung hòa Scope 2 bằng I-REC một cách minh bạch, tối ưu chi phí và phù hợp với mọi tiêu chuẩn quốc tế.
Tài liệu tham khảo & Nguồn dẫn chứng
- GHG Protocol (2015). Scope 2 Guidance: An amendment to the GHG Protocol Corporate Standard. Link
- RE100 (2021). Technical Criteria. Link
- SBTi (2021). Corporate Net-Zero Standard. Link
- European Commission (2023). CBAM Regulation (EU 2023/956). Link
- ISO (2018). ISO 14064-1: Greenhouse gases – Part 1. Link
- BSI (2010). PAS 2060: Specification for the demonstration of carbon neutrality. Link
- Bộ Công Thương (2023). Quy hoạch điện VIII – Báo cáo cập nhật.
